Αιγάλεω: Τόπος ιδιαίτερος και ιστορικός

Η καμινάδα του "μπαρουτάδικου", σήμα-κατατεθέν της πόλης

Το Αιγάλεω, το μοναδικό άκλιτο τοπωνύμιο της ελληνικής γλώσσας, αποτελεί αξιόλογο ιστορικό, εμπορικό-οικονομικό και διοικητικό κέντρο στη Δυτική Αθήνα. Με μόλις έναν αιώνα ύπαρξης, η σύγχρονη πόλη (φωτό) είναι κτισμένη σε μια έκταση που φτάνει μέχρι τις παρυφές του ομώνυμου όρους, γνωστού από την αρχαιότητα. Όπως ιστορικά έχει αποδειχθεί, στη νότια πλαγιά του βουνού είχε εγκατασταθεί με την ακολουθία του ο βασιλιάς των Περσών Ξέρξης, έχοντας πρόθεση να παρακολουθήσει τη ναυμαχία της Σαλαμίνας (480 π.Χ.)


Αλλά και μόνη η παρουσία του αρχαίου ποταμού Κηφισού (που λατρευόταν ως Θεός) και της αρχαίας Ιεράς Οδού με τα παρόδια ανασκαφικά ευρήματά της (νεκροταφεία, αγάλματα, εργαστήρια κλπ) απ' την οποία διέρχονταν οι τελετουργικές πομπές πριν καταλήξουν στο Ιερό της Ελευσίνας όπου τελούνταν τα γνωστά μυστηριακά δρώμενα, αρκούν για να τονίσουν τη μεγάλη ιστορική και παράλληλα συμβολική σημαντικότητα του τόπου μας.

Αρχικά (τέλη 19ου αιώνα) στην περιοχή κατοικούσαν λιγοστοί καλλιεργητές των αμπελώνων και των τσιφλικιών του Βοτανικού, διάφοροι τεχνίτες που απασχολούνταν σε μάντρες, καμίνια, βουστάσια και άλλες μικρές παραγωγικές μονάδες, όπως και λίγοι εργαζόμενοι από το τοπικό εργοστάσιο παραγωγής πυρίτιδας ("Μπαρουτάδικο") που είχε ιδρυθεί το 1874, μαζί με τις οικογένειές τους.

Το Αιγάλεω αναπτύχθηκε και επεκτάθηκε κυρίως μετά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922, όταν σταδιακά δέχθηκε αρκετές εκατοντάδες προσφύγων της Ιωνικής γης, οι οποίοι δημιούργησαν εδώ τον πρώτο, συγκροτημένο αστικό πυρήνα (μέσα δεκαετίας '20). Παράλληλα ή εν συνεχεία ο τόπος υποδέχθηκε κι άλλες πληθυσμιακές ομάδες όπως τους Ασσύριους (χριστιανούς της Μεσοποταμίας, διωγμένους από την εθνοκάθαρση που εφάρμοσαν πρώτα οι Νεότουρκοι και μετά ο Κεμάλ Ατατούρκ), τους Φλαμπουριώτες ("Σερραίοι"), αλλά και πολλούς εσωτερικούς μετανάστες μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου (1946 - 1949). Επίσης, απ' τα μέσα της δεκαετίας του '70 στο Αιγάλεω βρέθηκαν και εγκαταστάθηκαν ξένοι εργάτες από Αφρική, Ιράκ και Πακιστάν.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, ο πληθυσμός της πόλης γνώρισε τις παρακάτω μεταβολές:

Απογραφές	Περιοχή	Άνδρες	Γυναίκες	Σύνολο
Απρίλιος 1889	Ιερά Οδός-Πυριτιδοποιείον	770	36	806
Οκτώβριος 1896	Ιερά Οδός-Πυριτιδοποιείον			860
Δεκέμβριος 1920	Ιερά Οδός-Πυριτιδοποιείον			1.068
Μάιος 1928	10 συνοικισμοί	1.831	1.304	3.135
Οκτώβριος 1940	Κοινότητα Αιγάλεω	8.652	9.034	17.686
Απρίλιος 1951	Δήμος Αιγάλεω			29.464
Μάρτιος 1961	Δήμος Αιγάλεω			57.840
Μάρτιος 1971	Δήμος Αιγάλεω			79.961
Απρίλιος 1981	Δήμος Αιγάλεω			81.906
Μάρτιος 1991	Δήμος Αιγάλεω	38.262	40.301	78.563
Μάρτιος 2001	Δήμος Αιγάλεω	36.326	37.564	73.890
Μάιος 2011	Δήμος Αιγάλεω			69.946